Malgorzata DOBROWOLSKA
OCCUPATIONAL BURNOUT AS A CONSEQUENCE OF WORKAHOLISM IN THE CONTEXT OF SELECTED PSYCHOLOGICAL VARIABLES – AN OUTLINE OF THE PROBLEM
Abstract
The paper raises the question of occupational burnout as a consequence of workaholism. It presents selected results of studies carried out on a Polish sample of flexible workers, relationships between the occupational burnout variable and other psychological variables. The study has been carried out among temporary workers employed by agencies, replacement workers, workers employed under civil law contracts, social economy employees, workers employed under fixed term contracts, part-time workers, teleworkers, seasonal workers and self-employed entrepreneurs or businesspeople, using the Maslach Occupational Burnout Inventory (MBI) – General Survey and the Multidimensional Workaholism Assessment Questionnaire (WKOP) by Malwina Szpitalak.
Keywords: occupational burnout, workaholism, psychological variables, flexible forms of employment
Bibliography
ANCZEWSKA, M. 2006. Stres i wypalenie zawodowe u pracowników psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
BAKKER, A.B., VAN EMMERIK, H., EUWEMA, M.C. 2006. Crossover of burnout and engagement in work teams. In Work and Occupations, 33, pp. 464 – 489..
BAŃKA, A. 2002a. Psychologia pracy. W: J. Strelau (red.), In Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 3. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, pp..283-32. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
BAŃKA, A. 2002b. Społeczna psychologia środowiskowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
BUHLER, K.E., LAND, T. 2003. Burnout and Personality in Intensive care: An Empirical Study. In Hospital Topics: Research and Perspectives on Healthcare, 81 (4), pp. 5-12.
BUUNK, B.P., SCHAUFELI, W.B. (1993). Burnout: A perspective from social comparison theory. W: W.B. Schaufeli, C. Maslach, T. Marek (red.), Professional Burnout: Recent Development in Theory and Research (s. 53 – 74). Washington, DC: Taylor & Francis.
CHERNISS, C. 1992. Long – term consequences of burnout. An exploratory study. In Journal of organizational behaviour. 13, pp. 1-11.
CHERNISS, C. (1993). Role of Professional self – efficacy in the etiology and amelioration of burn-out. W: W.B. Schaufeli, C. Maslach, T. Marek (red.), Professional Burnout: Recent Developments in Theory and Research (s. 135 – 149). Washington, DC: Taylor & Francis.
CHERNISS, C. 1995 . Beyond burnout: Helping teachers, nurses, therapists and lawyers recover from stress and disillusionment. New York: Routledge.
FASSEL, D. (1990). Working ourselves to death: The high costs of workaholism and the rewards of recovery. San Francisco, CA: Harper Collins.
FENGLER, J. 2000. Pomaganie męczy: wypalenie w pracy zawodowej. Gdańsk: GWP.
Glass, D. 1977. Behaviour patterns, stress, and coronary disease. Hillsdale, New Jersey: Erlbaum.
MASLACH, C. 1986. Stress, burnout and workaholism. W: R. Kilburg, P. Nathan, R. Thoreson (red.), Professionals in Distress: Issues, Syndroms and Solutions in Psychology. Washington, DC: American Psychological Association.
MASLACH, CH. 1982. Burnout: The Cost Of Caring. Englewood Cliffs, Ny: Prentice – Hall.
MASLACH, CH. (2001). What have we learned about burnout and health. In Psychology and Health, 16, pp.607-611.
MASLACH, CH., JACKSON, S. 1981. The measurement of experienced burnout. Journal of occupational behaviour, 2, pp. 99-113.
MASLACH, CH., LEITER, M.P. 2008. Early predictors of Job burnout and engagement. In Journal of applied psychology. 93(3), pp. 498-512.
MASLACH, CH., LEITER, M.P. 2010. Pokonać wypalenie zawodowe. Sześć strategii poprawienia relacji z pracą. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.
MASLACH, CH., LEITER, M.P. 2011. Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
MIEŚCICKA, L. 2002. Pracoholizm. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Pines, A.M., Aronson, E. 1988. Career burnout: Causes and cures. New York: Free Press.
POCZTOWSKI, A. 1994. Nietypowe formy zatrudnienia w rozwiązywaniu problemów bezrobocia. In Gospodarka Narodowa, 9, pp. 18-22.
PRICE, L., SPENCE, S.H. 1994. Burnout symptoms amongst drug and alcohol service employees: Gender differences in the interaction between work stressors. In Anxiety, Stress and Doping, 7, pp. 67-84.
PRICE, V.A. 1982. Type a behaviour pattern: a model for research and practice. New York: Academic Press.
RETOWSKI, S. 2003. Pracoholizm – próba teoretycznego zdefiniowania zjawiska. W: B. Wojcieszke, M. Plopa (red.), Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie pp. 313-342. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
ROBINSON B.E. 1996. The psychosocial and familiar dimensions of work addiction: Preliminary perspectives and hypotheses. In Journal of Counseling and Development, 74, pp. 447-452.
SCHAUFELI, W.B., ENZMANN, D. 1998. The burnout companion to study and practise: A Critical Analysis. London: Taylor & Francis.
SCHULTZ ,D.P., SCHULTZ, S.E. 2002. Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
SĘK, H. 1996. Wypalenie zawodowe. Psychologiczne mechanizmy i uwarunkowania. Poznań: Zakład Wydawniczy K. Domke.
SĘK, H. 2000. Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego. W: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobiegania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
SEKUŁOWICZ, M. 2002. Wypalenie zawodowe nauczycieli pracujących z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Przyczyny – symptom – zapobieganie – przezwyciężanie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
ŚLAZYK-SOBOL, M. 2010. Organizacyjno – sytuacyjne czynniki sprzyjające wypaleniu zawodowemu. W: T. Listwan, S.A. Witkowski (red.), Menedżer w gospodarce opartej na wiedzy (str. 764-774). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
ŚLAZYK-SOBOL, M. 2012. Podmiotowe i organizacyjne uwarunkowania zjawiska wypalenia zawodowego, niepublikowana rozprawa doktorska pod kierunkiem prof. UW dr. hab. Stanisława A. Witkowskiego, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Kierunek Psychologia. Wrocław.
ŚLAZYK-SOBOL, M. 2012. Wypalenie zawodowe jako przejaw i skutek braku elastyczności w zarządzaniu ludźmi. W: S. A. Witkowski, M. Stor (red.), Sukces w zarządzaniu kadrami. Elastyczność w zarządzaniu kapitalem ludzkim. T.2, Problemy zarządczo-psychologiczne (str. 63-73). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
SZPITALAK, M. 2012. Wielowymiarowy kwestionariusz oceny pracoholizmu. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
TUCHOLSKA, S. 2009. Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
WOJDYŁO, K. 2003. Charakterystyka problem uzależnienia do pracy w świetle dotychczasowych badań. Nowiny Psychologiczne, 3, pp. 33-50.
WRZEŚNIEWSKI, K. 1993. Styl życia a zdrowie. Wzór zachowania A. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk.